Trầy trật làm điện gió ở Đức

Sau 7 năm lên kế hoạch, cấp phép và xây dựng, 2 tua-bin gió mới nhất của Matthias Frauen cuối cùng cũng quay vào những ngày cuối năm 2022. Dự án của ông đã phải trải qua một quá trình rất dài so với dự án. năng lượng khác chỉ cách 96 km dọc theo bờ Biển Bắc. Đây là kho cảng khí đốt tự nhiên hóa lỏng (LNG) đầu tiên mà Đức mới lắp đặt, chỉ mất 10 tháng để đưa vào hoạt động.

“Mọi thứ diễn ra cực kỳ nhanh chóng”, Frauen nói về các thủ tục giúp Đức thay thế khí đốt mà nước này mua qua đường ống dẫn từ Nga bằng nguồn cung cấp LNG nhập khẩu từ các nước như Mỹ và Qatar.

Nhưng điện gió vẫn rất èo uột. Tình trạng này không mấy cải thiện, cho dù các chính sách năng lượng đã thay đổi kể từ khi xung đột Ukraine nổ ra và Đảng Xanh (đảng theo đuổi các nguyên tắc của nền chính trị xanh ở Đức) và Chính phủ Đức đặt ra những mục tiêu lớn về năng lượng tái tạo.

Ngoài thủ tục phức tạp, chi phí sản xuất tua-bin gió tăng 40% cũng khiến việc đảm bảo tài chính cho các dự án mới là không khả thi. Trên khắp châu Âu, các công ty tua-bin gió đã thua lỗ hàng tỷ đô la và buộc phải cắt giảm việc làm.

Mirko Moser-Abt, giám đốc chính sách của hiệp hội năng lượng gió Đức BWE, cho biết quan điểm cho rằng năng lượng gió đang hưởng lợi từ cuộc xung đột Ukraine là “sai lầm”. Ông nói: “Ngay cả khi nó mang lại một tầm nhìn mới về năng lượng tái tạo ở cấp độ chính sách, thì sự phát triển cũng có thể gặp vấn đề với sự gián đoạn chuỗi cung ứng và chi phí gia tăng.

Khi không có đủ hồ sơ dự thầu cho các dự án điện gió trên đất liền vào tháng 12, chính phủ Đức mới đây đã tăng giá mua điện cho ngành này với hy vọng khuyến khích các ngân hàng cho các dự án vay vốn. Nhưng các chuyên gia cho rằng Đức còn rất nhiều việc phải làm nếu muốn đạt được mục tiêu đề ra.

Khi lên nắm quyền cách đây một năm, chính phủ Đức (bao gồm Đảng Xanh với tư cách thành viên liên minh) đã đưa ra một gói luật với tham vọng chưa từng có về năng lượng tái tạo. Trong kế hoạch đó, Bộ trưởng Kinh tế Đức Robert Habeck – một chính trị gia của Đảng Xanh, đã công bố kế hoạch dành 2% diện tích đất nước cho năng lượng gió.

Cuộc xung đột Ukraine sau đó càng thúc đẩy tham vọng xanh của chính phủ. Liên minh đặt mục tiêu có 80% nguồn cung cấp năng lượng từ gió và mặt trời vào năm 2030, tăng từ 47% vào năm ngoái. Nhưng để đạt được điều đó, các chuyên gia cho rằng Đức sẽ cần bổ sung khoảng 1.500 tua-bin gió mỗi năm. Đây là một công việc đầy thách thức trong điều kiện hiện nay. Moser-Abt nói: “Trong 8 năm, chúng ta phải xây dựng nhiều hơn những gì chúng ta đã làm trong 22 năm qua. Điều này là quá tham vọng”.

Bang miền bắc Schleswig-Holstein – nơi hai tuabin mới của Frauen bắt đầu hoạt động – được coi là một điểm sáng. Khu vực này đã tạo ra 160% điện năng từ năng lượng tái tạo. Nhưng các tiểu bang khác đang tụt lại phía sau.

Và ngay cả ở phía bắc, quá trình phát triển dự án đã trở nên phức tạp hơn trong những năm qua. Frauen cho biết việc lên kế hoạch cho một tuabin gió cần có giấy tờ với khoảng 50 cơ quan khác nhau. Mọi cơ quan đều có nguy cơ bị chậm trễ.

Theo báo cáo của Agora Energiewende, một công ty tư vấn theo dõi quá trình chuyển đổi năng lượng của Đức, năm 2021 là một năm kỷ lục về sản xuất năng lượng tái tạo. Tuy nhiên, đó phần lớn là “liên quan đến thời tiết”, không phải mở rộng cấu trúc.

Lượng khí thải carbon của Đức cũng không thay đổi trong năm ngoái, mặc dù mức tiêu thụ năng lượng giảm. Lý do là chính phủ đã khởi động các nhà máy điện than để bù đắp cho sự thiếu hụt do khí đốt của Nga.

Agora cảnh báo thách thức trong việc mở rộng năng lượng tái tạo của Đức đang gia tăng. “Cuộc khủng hoảng phát triển năng lượng gió vẫn tiếp diễn. Chính phủ phải quyết định ngay bây giờ và nhanh chóng cải thiện”, Simon Müller, Giám đốc Agora tại Đức cho biết.

Chính phủ đã cam kết tăng tốc độ cấp phép. Liên minh châu Âu cũng đang đưa ra thời hạn hai năm để phê duyệt giấy phép mới trong lĩnh vực này. Nhưng trong hệ thống nhà nước liên bang phi tập trung của Đức, việc thực hiện cũng là một thách thức.

Ngành công nghiệp gió muốn tăng tốc mọi thứ, giống như những gì đang xảy ra với LNG. Dự án LNG tại Wilhelmshaven là một trong ba dự án sẽ được hoàn thành vào đầu năm nay. Moser-Abt cho biết họ “ghen tị” với tốc độ xây dựng nhà ga LNG. Ông nói: “Chúng ta cần coi tốc độ của điện gió nhanh như LNG.

“Các chính phủ nhận ra họ không thể đạt được những mục tiêu rất tham vọng nếu không đơn giản hóa thủ tục. Đức biết họ cần làm gì, chỉ là họ chưa làm hết mà thôi”, Giám đốc điều hành Giles Dickson cho biết. WindEurope, tổ chức đại diện cho 400 công ty năng lượng gió cho biết.

Frauen chỉ có thể tham gia đấu thầu để phát triển một tuabin mới vào năm ngoái, đã mua vật liệu này trước khi cuộc xung đột Ukraine nổ ra và khiến giá tăng chóng mặt. Nếu không, anh ta sẽ không thể thuyết phục các ngân hàng rằng dự án có thể sinh lãi. Việc chính phủ Đức tăng giá điện gió gần đây được coi là mang lại hy vọng. Moser-Abt cho biết nhiều dự án hiện có khả thi về mặt tài chính.

Tuy nhiên, điều này đã không giúp ích nhiều cho các nhà sản xuất khi họ đang phải vật lộn với chi phí cao. Vào tháng 6, Nordex đã phải ngừng sản xuất chân vịt tại thành phố Rostock, miền bắc nước Đức. Một số đã kêu gọi trợ cấp. “Chúng tôi không muốn chấm dứt sự phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch của Nga để chuyển sang một sự phụ thuộc mới vào các tua-bin gió của Trung Quốc,” Dickson nói.

Chi phí cao cũng ảnh hưởng đến các lĩnh vực khác. Năm ngoái, thị trấn Heide đã được công ty khởi nghiệp Northvolt của Thụy Điển chọn làm địa điểm xây dựng một nhà máy mới sản xuất pin lithium-ion “bền vững”. Công ty cho biết nhà máy sẽ chạy một phần bằng năng lượng gió được tạo ra tại địa phương và sử dụng 3.000 người.

Tuy nhiên, do chi phí năng lượng ngày càng tăng và Đạo luật giảm lạm phát của Hoa Kỳ hấp dẫn các doanh nghiệp, công ty đang xem xét đầu tư vào Hoa Kỳ. Frauen nói rằng đó là một sự thất vọng.

Tuy nhiên, cuộc chiến ở Ukraine đã mang lại một số thay đổi cơ bản trong thái độ đối với năng lượng gió. Ngay cả ở bang Bavaria miền nam nước Đức, một trong những nơi ít sử dụng năng lượng gió nhất, các rào cản pháp lý đối với các dự án mới đang được nới lỏng.

Moser-Abt cho biết: “Người dân ở cấp địa phương hiện đang yêu cầu các ủy viên hội đồng xây dựng các trang trại gió. Thái độ đã thực sự thay đổi rất nhiều”.

Phiên An (theo Bưu điện Washington)