Mùa đông ấm – nhân tố khiến Nga mất lợi thế năng lượng ở châu Âu

Dự trữ khí đốt của châu Âu vẫn gần đầy và giá khí đốt gần đây đã trở lại mức trước xung đột. Bước ngoặt đến chỉ trong một tháng, khiến châu Âu dường như đã qua thời khủng hoảng năng lượng tồi tệ nhất.

Sự kết hợp của nhiều yếu tố, trong đó có Covid-19 tại Trung Quốc khiến nước này không thể tham gia cạnh tranh trên thị trường khí tự nhiên hóa lỏng (LNG), đã giúp hạ nhiệt lạm phát và ổn định triển vọng kinh tế. của châu Âu. Điều này làm giảm lợi thế của Điện Kremlin trong cuộc chiến năng lượng với phương Tây.

Nga muốn dùng năng lượng để gây sức ép buộc châu Âu ngừng hỗ trợ Ukraine nên đã cắt phần lớn đường ống dẫn khí đốt tới khu vực này. Tuy nhiên, kế hoạch này gần đây đã bị đình trệ.

Trong khi một đợt lạnh đột ngột hoặc gián đoạn nguồn cung đột ngột có thể khiến thị trường năng lượng rơi vào hỗn loạn, các nhà quan sát vẫn lạc quan rằng châu Âu có thể vượt qua mùa đông này và mùa đông tới.

Bộ trưởng Kinh tế Đức Robert Habeck, kiến ​​trúc sư trưởng của chương trình ứng phó với khủng hoảng năng lượng của nước này, cho biết: “Nỗi lo về suy thoái kinh tế nghiêm trọng giờ đã bị loại bỏ”. . Na Uy gần đây đã vượt Nga trở thành nhà cung cấp khí đốt lớn nhất cho Đức.

Cuộc khủng hoảng năng lượng đã khiến châu Âu thiệt hại gần 1 nghìn tỷ đô la do giá nhiên liệu tăng vọt. Các chính phủ đã phản ứng bằng cách tung ra hơn 700 tỷ đô la để hỗ trợ cho các công ty và người tiêu dùng. Họ cũng đang tích cực tìm cách giảm sự phụ thuộc vào năng lượng, đặc biệt là khí đốt, từ Nga.

Liên minh châu Âu (EU) không còn nhập khẩu than và dầu thô từ Nga. Lượng gas giao đến đây cũng gần như ngừng hẳn. Khoảng trống này được lấp đầy một phần nhờ nguồn cung cấp từ Na Uy và LNG từ Qatar, Mỹ và một số quốc gia khác.

Tại Đức, các nhà kho hiện đã đầy 91%, gần gấp đôi so với cùng kỳ năm ngoái. Chính phủ của Thủ tướng Olaf Scholz đã quốc hữu hóa công ty con của Gazprom ở đó và chi hàng tỷ euro để lấp đầy kho dự trữ.

Các chính sách nhằm tiết kiệm năng lượng từ công nghiệp và hộ gia đình, cũng như nhiệt độ tháng Giêng cao nhất trong nhiều thập kỷ, đã giúp tạo ra một vùng đệm cho Đức.

“Chúng tôi rất lạc quan”, Klaus Mueller, người đứng đầu hệ thống năng lượng của Đức, cho biết trong một cuộc phỏng vấn với ARD cuối tuần trước. ít áp lực và chi phí để lấp đầy chúng vào mùa đông tới.”

Giá khí đốt ở châu Âu hiện chỉ bằng 20% ​​so với mức đỉnh vào tháng 8 năm 2022. Bất chấp những lo ngại rằng giá giảm đang thúc đẩy nhu cầu, lượng tiêu thụ thực tế đang giảm. Trong một báo cáo mới đây, Morgan Stanley cho biết mức tiêu thụ khí đốt tại các nước châu Âu trong năm nay dự kiến ​​sẽ giảm 16% so với mức trung bình 5 năm.

Sự phát triển của năng lượng tái tạo cũng giúp xoa dịu cuộc khủng hoảng này. Theo S&P Global, năng lượng gió và mặt trời sẽ giúp giảm gần 40% sản lượng điện từ khí đốt tại 10 thị trường năng lượng lớn nhất châu Âu trong năm nay.

Theo Morgan Stanley, tình hình đã chuyển sang mức có quá nhiều LNG đang được vận chuyển đến châu Âu. Số lượng LNG được giao tại đây đã lập kỷ lục mới vào tháng trước và con số này vẫn đang tăng lên.

Đức sẽ mở thêm ba cảng LNG vào mùa đông này. Họ kỳ vọng các cảng này sẽ đáp ứng được 1/3 nhu cầu trước đây. Nguồn cung ổn định từ các quốc gia bên ngoài Nga cũng có thể giữ giá thị trường không tăng vọt như năm ngoái.

Giacomo Masato, chiến lược gia tại công ty năng lượng Illumia, cho biết: “Việc lấp đầy kho dự trữ của châu Âu đã thực sự tạo ra một vùng đệm cho giá trong mùa đông sắp tới”. cung cấp quá mức”.

Làm đầy kho dự trữ có thể ít khó khăn hơn sau mùa đông này. Morgan Stanley và Wood Mackenzie dự báo các kho hàng sẽ đầy một nửa vào mùa xuân này nếu thời tiết tiếp tục ấm áp. Mức này đã tăng gấp đôi cùng kỳ năm ngoái.

Tuy nhiên, giá gas vẫn cao hơn bình quân các năm trước và rủi ro vẫn hiện hữu. Nhập khẩu khí đốt bằng đường ống từ Nga năm nay chỉ bằng 20% ​​so với mọi năm và Điện Kremlin có thể cắt giảm hoàn toàn mức này trong thời gian tới.

Anne-Sophie Corbeau, nhà nghiên cứu tại Trung tâm Chính sách Năng lượng Toàn cầu của Đại học Columbia, cho biết: “Đây sẽ là một sự cắt giảm lớn với thị trường tiêu thụ tới 400 tỷ mét khối khí đốt vào năm 2021.

LNG vì thế trở nên thiết yếu để đảm bảo cung cấp đủ cho mùa đông tới. Châu Âu sẽ cần rất nhiều cảnh giác. Bởi nếu kinh tế Trung Quốc phục hồi, cạnh tranh trên thị trường LNG sẽ rất khốc liệt. Nguồn cung có thể giảm cho đến năm 2025. Nga cũng có khả năng gây gián đoạn thị trường vì nước này vẫn là một trong ba nhà cung cấp LNG lớn nhất cho châu Âu.

Tuy nhiên, báo cáo của CICC Research cho biết nhiều khả năng Trung Quốc sẽ chuyển sang sử dụng nhiên liệu có chi phí thấp hơn LNG, chẳng hạn như nhập khẩu than và khí đốt tự nhiên và sử dụng nhiên liệu sản xuất trong nước. Nước này thậm chí có thể không nhập khẩu LNG trong năm nay.

Biến đổi khí hậu cũng có thể khiến thời tiết chuyển lạnh bất ngờ, như ở Mỹ tháng trước. Theo báo cáo của Wood Mackenzie, nhiệt độ thấp kéo dài có thể làm giảm lượng dự trữ xuống chỉ còn 20%. “Châu Âu có thể đang ở vị trí tốt hơn mong đợi, nhưng họ không hoàn toàn thoát khỏi khó khăn”, báo cáo kết luận.

Hà Thu (theo Bloomberg)