2022 – năm liên tục lập đỉnh của giá hàng hóa

Lần tăng giá đầu tiên

ghi chú của VnExpress cho thấy, ba tháng đầu năm 2022, gia vị, đồ uống và sản phẩm sữa tăng 10-30% so với đầu năm và tăng trên 50% so với cùng kỳ năm 2021 trong bối cảnh sức mua giảm.

Vào thời điểm đó, nhiều doanh nghiệp sản xuất cho biết lực lượng bán hàng của họ giảm tới 30%. Để kích cầu mua sắm, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết điều chỉnh giảm thuế GTGT một số mặt hàng từ 10% xuống 8%.

Tuy nhiên, người tiêu dùng cho biết họ “không cảm nhận” được mức giảm thuế tính theo hóa đơn này vì tốc độ tăng giá quá nhanh. Trong đó, đường, xăng, gas, dầu ăn liên tục tăng cao kỷ lục. Giá đường cuối tháng 3/2022 tăng lên 30.000 đồng một kg, xăng trên 29.000 đồng một lít, dầu ăn lên 45.000-55.000 đồng một lít…

Bà Nguyễn Thị Xuân Liễu, Phó tổng giám đốc KIDO, cho biết giai đoạn đó DN rất căng thẳng khi giá nguyên liệu để sản xuất dầu ăn tăng phi mã. Vào tháng 3, giá dầu thô đạt mức cao kỷ lục 1.777 USD/tấn. Đây là mức cao nhất từ ​​trước đến nay trong lịch sử ngành dầu ăn. “Chúng tôi vừa nhập hàng về thì mấy ngày sau giá dầu leo ​​thang khiến chi phí sản xuất tăng buộc doanh nghiệp phải điều chỉnh giá bán sản phẩm”, bà Liễu nói.

Cùng với dầu cọ, giá sữa nguyên liệu cũng gây áp lực lớn cho các doanh nghiệp sữa trong nước. Trong 4 tháng đầu năm, giá sữa nguyên liệu hai lần đạt đỉnh mới 5.100 euro/tấn và tại Nam Mỹ là 4.300 USD/tấn. Tại Việt Nam, các nhà nhập khẩu sữa cho biết giá sữa đã tăng 60% so với cùng kỳ năm 2021 nên cuối tháng 4 đã đồng loạt tăng 5% giá bán.

Theo đại diện Vinamilk, thời điểm đó công ty phải tìm mọi phương án để giá sữa chỉ tăng ở mức thấp nhất. Trong đó, bên cạnh việc tìm nguồn nguyên liệu giá tốt, doanh nghiệp tối ưu hóa các chi phí không cần thiết để kìm hãm đà tăng giá thành sản phẩm.

Giá cả hàng hóa leo thang khi giá xăng đạt đỉnh

Nhiều doanh nghiệp đã “thắt lưng buộc bụng” để tiết giảm chi phí nhưng đến cuối tháng 6/2022, khi giá xăng dầu lập đỉnh mới, cao nhất 32.873 đồng một lít, áp lực chi phí tại các doanh nghiệp tiếp tục gia tăng. .

Thời điểm này, không chỉ giá nhiều mặt hàng chạm mốc mới mà đồ ăn, thức uống tại các nhà hàng, quán bar… cũng đồng loạt tăng giá. Trong đó, chuỗi đồ uống Highlands Coffee tăng 10-15% ở một số sản phẩm. Trong khi các quán phở, hủ tiếu, bún bò cũng tăng 5.000-10.000 đồng mỗi tô so với đầu năm.

Báo cáo của Tổng cục Thống kê cho thấy, nhóm hàng hóa và dịch vụ tính đến cuối tháng 7 tăng 1,18% so với cùng kỳ năm 2021. Đáng chú ý, nhóm hàng hóa và dịch vụ ăn uống có mức tăng 3,81%, riêng tháng 7 tăng lên 15,27% so với cùng kỳ, cao nhất trong các nhóm hàng.

Áp lực phí vận chuyển đẩy giá hàng hóa lần thứ ba

Từ tháng 8, khi giá xăng, gas hạ nhiệt, nhiều doanh nghiệp gặp khó, thậm chí không có đơn hàng, công nhân mất việc làm, thu nhập giảm… Vì vậy, chi tiêu của người dân ngày càng eo hẹp khiến sức mua yếu.

Tuy nhiên, giá hàng hóa vẫn lần thứ 3 leo lên đỉnh mới, tăng 5-10% so với các tháng trước. Trong đó rau xanh và thủy sản tăng mạnh. Cụ thể, nhóm rau ăn lá gia vị tăng 10% so với tháng 9. Tăng mạnh nhất là các loại rau cải xanh, xà lách, rau quế lên 50.000-70.000 đồng một kg (tăng 5.000-10.000 đồng).

Tôm sú tăng 5.000 đồng so với tháng trước lên 300.000 đồng một kg. Mực ống loại 20-25 con/kg tăng 20.000 đồng lên 240.000 đồng/kg. Riêng giá cá bớp tăng gấp đôi so với cùng kỳ năm 2021, lên 450.000-500.000 đồng một kg (tùy kích cỡ).

Theo lãnh đạo các chợ đầu mối, nguyên nhân khiến giá các mặt hàng này leo thang là do nguồn cung giảm và thời tiết diễn biến thất thường. Riêng nhóm thủy sản, một số cá nuôi bị dịch bệnh nên sản lượng giảm 60-70% so với cùng kỳ năm 2021.

Trong khi đó, giá xăng dầu thời điểm này liên tục xuống thấp nhất trong năm nhưng theo các doanh nghiệp vận tải, họ khó giảm chi phí vận tải do nhiều chi phí khác ngoài xăng dầu vẫn tăng đột biến.

Ông Lâm Đại Vinh, Giám đốc Công ty TNHH Vận tải Lâm Vinh cho biết, hầu hết các doanh nghiệp vận tải đều phải lao đao sau 3 năm bị bào mòn bởi dịch Covid-19. Trong cấu thành giá cước, xăng dầu chiếm 35%, còn lại là chi phí nhân công, khấu hao phương tiện, quản lý… Dù xăng giảm nhưng các chi phí khác vẫn tăng nên DN khó điều chỉnh giá. xe.

Hàng hóa chạm đỉnh cuối năm do lãi suất và nguyên vật liệu tăng

Để kích cầu tiêu dùng dịp cuối năm, Bộ Công Thương đẩy mạnh khuyến mãi, giảm tới 100%. Tuy nhiên, phần lớn các mặt hàng giảm tập trung vào nhóm hàng gia dụng và thời trang, trong khi các mặt hàng thiết yếu vẫn ngược dòng lập đỉnh mới lần thứ 4 trong năm. Trong đó, rau xanh, thực phẩm tươi sống tăng 10-15%, thủy sản tăng 30% và nhiều loại trái cây tăng 50% so với tháng trước.

Đối với nhóm nước giải khát và bia, nhiều đại lý cũng đã điều chỉnh tăng thêm 2.000-15.000 đồng một thùng bắt đầu từ ngày 1/12. Đối với hàng khô và hàng nhập khẩu, đại diện một chuỗi siêu thị tại TP.HCM cho biết đa số DN đều mong muốn tăng giá. giá cho giai đoạn ký kết hợp đồng mới. Trong đó, nhóm hàng khô làm quà biếu Tết 2023 tăng từ 5-15% so với tháng trước.

Nhóm bánh kẹo không tăng nhưng so với cùng kỳ năm 2021, mặt hàng này vẫn tăng 5-10%.

Đại diện Hội Lương thực Thực phẩm TP.HCM cho rằng, với những nhóm hàng thiếu nguồn cung thì việc tăng giá là điều khó tránh. Đặc biệt, đối với các nhóm sản phẩm thuộc nhóm chăn nuôi, trồng trọt cần có thời gian để tạo ra sản phẩm. Do đó, nhóm này khó có khả năng đảo chiều vào giai đoạn cuối năm, đặc biệt là trong dịp Tết Nguyên đán.

Đối với nhóm hàng nhập khẩu nguyên phụ liệu từ nước ngoài, các doanh nghiệp nhập khẩu cho biết ngoài việc chịu áp lực từ lãi suất ngân hàng và giá USD tăng, họ còn bị ảnh hưởng khi chi phí sản xuất leo thang.

Cùng quan điểm, ông Trương Chí Thiện, Tổng giám đốc Vĩnh Thành Đạt chia sẻ, giá trứng tăng thời gian qua không chỉ chịu tác động từ nguồn cung, giá nguyên liệu đầu vào mà còn các chi phí đầu vào như bao bì, nhân công liên quan. tiếp tục tăng.

Làm sao để hạ nhiệt giá hàng hóa?

Với mong muốn giữ giá hàng hóa, các doanh nghiệp kiến ​​nghị Chính phủ cần có giải pháp tháo gỡ khó khăn về vốn vay, lãi suất, giảm thuế nhập khẩu nguyên vật liệu để họ bớt lỗ trong bối cảnh lạm phát, suy thoái. nền kinh tế chung.

Để tăng nguồn cung, ổn định thị trường, Bộ NN-PTNT cho biết cũng sẽ rà soát vùng nuôi để bình ổn giá hàng hóa, giá nông sản trong nước. Đặc biệt, Bộ sẽ phối hợp với Bộ Công Thương và các hiệp hội ngành hàng cập nhật chặt chẽ tình hình cung cầu, giá cả hàng hóa trên thị trường quốc tế để kịp thời đề xuất các biện pháp ứng phó phù hợp, đảm bảo cung ứng hàng hóa, dịch vụ. cung ứng, bình ổn giá trong nước thời gian tới.

Bộ Tài chính cũng yêu cầu các đơn vị trong ngành theo dõi sát tình hình cung cầu, giá cả thị trường, chủ động xây dựng các kịch bản điều hành giá trong bối cảnh khó lường. Dự báo, năm 2023, giá các loại nguyên vật liệu thiết yếu có thể có nhiều biến động phức tạp.

Trên thế giới, giá nguyên liệu đầu vào vẫn leo thang. Goldman Sachs dự báo giá hàng hóa sẽ tăng 43% trong năm 2023 do thiếu hụt nguồn cung. Đặc biệt, giá dầu Brent có thể tăng lên 105 USD/thùng vào quý IV/2023, tăng từ mức 82 USD/thùng hiện nay.

Thị Hà